قبل از انجام هر گونه آزمایش راهنمای زیر را مطالعه بفرمایید

• دستورالعمل نمونه ‎گیری جهت انجام آزمایش مدفوع

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران جهت بررسی نمونه مدفوع از نظر ارگانیسم ‎های بیماری ‎زا و غیر بیماری ‎زا
  * در مواردی که اندازه ‎گیری کمّی یا کیفی چربی در مدفوع مورد درخواست می‎باشد، بیمار نباید پیش از جمع ‎آوری نمونه از شیاف یا مواد روغنی استفاده نماید.
  * 4 تا 5 روز پیش از نمونه‎ گیری از درمان با روغن‎های کرچک یا روغن‎های معدنی، بیسموت، منیزیوم، ترکیبات ضد اسهال، تنقیه با باریوم و مصرف آنتی‎ بیوتیک ‎ها مگر به دستور پزشک معالج خودداری نمایید.
  * نمونه مدفوع باید در ظرف پلاستیکی که از طرف آزمایشگاه در اختیار مراجعین قرار می‎گیرد، جمع ‎آوری شود.
  * توجه: چنانچه فرد آزمایش ‎دهنده بستری است، نمونه را در یک ظرف خشک جمع ‎آوری نموده و سپس با استفاده از چوب مخصوص (آبسلانگ)، نمونه را به ظرف برچسب‎ دار آزمایشگاه منتقل نمایید.
  * نمونه مدفوع نباید با دستمال کاغذی، صابون، ادرار یا آب مخلوط شود. ادرار می‎تواند برخی از انگل‎ های فعال را از بین ببرد.
  * نمونه ‎های مشکوک به اسهال خونی باید بلافاصله به آزمایشگاه ارسال گردند.
  * درصورت درخواست سه نوبت آزمایش مدفوع هر نوبت در یک روز یا یک روز در میان انجام شود و اگر فرد دچار یبوست باشد وی باید سه نمونه را حداکثر در فاصله زمانی 10 روز جمع ‎آوری کند، مگر آن که مدت زمان دفع بیش از این باشد.
  * اگر نمونه مدفوع، اسهالی و لزج باشد باید سریعاً به آزمایشگاه منتقل شود. ولی در مورد نمونه ‎های سفت، اگر امکان انتقال سریع به آزمایشگاه نباشد، نمونه را در محلی که نه سرد است و نه گرم، نگه ‎دارید و فردای آن روز نمونه را به آزمایشگاه ارسال نمایید (نمونه را باید حداکثر تا 24 بعد از نمونه ‎گیری به آزمایشگاه منتقل کنید).
  * درصورت مشاهده کرم و هر مورد مشکوک به آزمایشگاه اطلاع دهید.
  * برای دادن نمونه مدفوع احتیاج به ناشتا بودن نیست.
  * اگر درون قوطی مایع باشد مواظب باشید بیرون نریزد.
  * اگر دارو مصرف می ‎کنید حتماً در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه ‎گیری با آزمایشگاه مشورت کنید. همچنین اگر در طول دو هفته قبل از انجام آزمایش، داروهایی مانند تتراسایکلین و مترونیدازول مصرف نموده ‎اید حتماً به آزمایشگاه اطلاع دهید.
  
  حجم نمونه مورد نیاز
  مقدار مدفوع لازم برای آزمایش انگل‎ شناسی و میکرب ‎شناسی در مدفوع قوام ‎دار (جامد) حدود پنج گرم (به اندازه یک فندق) و در مدفوع آبکی پنج میلی ‎لیتر است. حداقل 50 گرم از نمونه مدقوع جهت آنالیز بیوشیمی لازم است
  
  نکات مهم برای انجام این آزمایش
  * باید توجه نمود که نباید در طی یک روز بیش‎تر از یک نمونه بیمار جمع ‎آوری نمود.
  * اگر پزشک درخواست کشت مدفوع هم داده باشد، بهتر است اول کشت داده شود و سپس آزمایش ساده مدفوع انجام شود.
  * درصورتی که اندازه ‎گیری کمّی چربی 72 ساعته مدفوع مورد نظر باشد از ظرف پلاستیکی از قبل وزن شده استفاده نمایید.
  * اگر قرار است روی نمونه آزمایش کشت میکروبی انجام شود، نباید به نمونه مدفوع مواد نگه‎ دارنده اضافه کرد.
  
  ملاحظات ایمنی
  چون هر نمونه مدفوع می‎تواند آلوده به باکتری، ویروس و انگل باشد، لذا باید به عنوان یک منبع آلوده ‎کننده مهم در نظر گرفته شود.

• دستورالعمل تهیه نمونه جهت آزمایش مدفوع از نظر انگل کرمک:

  آمادگی ‎های لازم
  نمونه باید صبح زود پیش از دفع و یا استحمام تهیه شود.
  نحوه تهیه نمونه
  یک قطعه چسب نواری به طول پنج سانتی ‎متر را از طرف چسب ‎دار آن محکم به ناحیه مقعد چسبانده و فشار دهید. سپس چسب را بلند کرده و آن را روی لام شیشه‎ ای که از آزمایشگاه گرفته ‎اید بچسبانید و لام را به آزمایشگاه تحویل دهید.
  
  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * یک عدد لام شیشه ‎ای از آزمایشگاه دریافت کنید.
  * برای انجام نمونه ‎گیری صبح زود قبل از آن که بیمار از رختخواب بلند شود و اجابت مزاج نماید یک قطعه (5 سانتی‎متر چسب نواری شفاف) را از طرف چسبدار آن محکم به ناحیه اطراف مقعد چسبانده و فشار دهید که درصورت وجود انگل یا تخم آن به سطح چسب ‎دار نوار بچسبد.
  * بعد از حدود 10 دقیقه چسب را بلند کرده و آن را از طرف چسب‎ دار روی لام شیشه ‎ای بچسبانید.
  * لام را در اولین فرصت و ترجیحاً در شیفت کاری صبح به آزمایشگاه ارسال نمایید.

• دستور العمل نمونه‎ گیری ادرار جهت انجام آزمایش کشت و آنالیز

  توصیه‎ های قابل ارایه به بیماران
  * نیازی به محدودیت غذایی قبل از انجام آزمایش نیست.
  * بهترین نمونه برای تشخیص عفونت ‎های ادراری نخستین ادرار صبحگاهی است.
  * پیش از نمونه ‎گیری از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب نمایید. مقدار آب مصرفی به طور معمول در طول یک روز زمستان 4 تا 5 لیوان و در تابستان 5 تا 6 لیوان می‎ باشد.
  * دست‎ های خود را کاملاً با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
  بانوان:
  با یک دست، چین‎ های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز کرده و با یک دستمال یک بار مصرف مرطوب حاوی صابون اطراف پیشابراه و مقعد را از جلو به عقب تمیز کنید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب خیس کنید و مجدداً عمل تمیز کردن را انجام دهید. درب ظرف ادرار را باز کنید تحت هیچ عنوان دست‎ های شما نباید با سطح داخلی ظرف یا سطح داخلی درب آن تماس پیدا کند.
  آقایان:
  سر آلت را با یک دستمال یک بار مصرف مرطوب آغشته به صابون تمیز کنید و دستمال را دور بیندازید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب خیس کنید و مجدداً عمل تمیز کردن را انجام دهید
  نوزادان:
  در مورد نوزادان و کودکان زیر دو سال باید از کیسه ‎های سترون شده مخصوص جمع‎آوری ادرار (Urine Bag) استفاده کرد، کیسه باید متناسب با جنس کودک (پسرانه یا دخترانه) باشد. این کیسه نباید بیش از 45 دقیقه به مجرای ادرار متصل باشد. وقتی حدود 15 – 10 میلی‎لیتر ادرار در کیسه جمع شد سر آن را تا کرده و سپس به آزمایشگاه انتقال دهید. اگر زمان گذاشتن کیسه طولانی شد و نوزاد ادرار نکرد، جهت جلوگیری از آلودگی کیسه، باید آن را تعویض نمود.
  
  * توجه داشته باشید که ظرف ادرار با پوست اطراف ناحیه تناسلی تماس پیدا نکند.
  * مقدار کمّی از قسمت اول ادرار (دو ثانیه اول) را به داخل توالت تخلیه کنید و حدود 30 میلی ‎لیتر (نصف ظرف نمونه) از وسط ادرار را جمع‎ آوری نمایید و آخر ادرار را داخل توالت تخلیه کنید.
  * در هنگام گرفتن نمونه مواظب باشید درب ظرف آلوده شود و آن را در جای مناسب نگه دارید.
  * درب ظرف نمونه را بسته و آن را تحویل آزمایشگاه دهید.
  * اگر طی دو هفته قبل دارو مصرف نموده‎اید حتماً در مورد دارو های مصرفی خود قبل از نمونه ‎گیری با آزمایشگاه مشورت کنید.
  * اگر پزشک جهت عفونت کنونی آنتی ‎بیوتیک تجویز نموده، آزمایش کشت ادرار حتماً قبل از شروع آنتی بیوتیک انجام شود.

• دستور العمل جمع‎ آوری ادرار 24 ساعته

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  نحوه جمع ‎آوری نمونه
  * اولین ادرار صبحگاهی را دور بریزید و بعد از آن به مدت 24 ساعت، ادرار را در ظرفی که از طرف آزمایشگاه به شما داده شده است، جمع ‎آوری کنید
  * در مدت جمع ‎آوری، ظرف را در جای خنک نگه‎ داری کنید.
  * درصورت وجود مواد نگه‎ دارنده در ظرف، مستقیماً در ظرف آزمایشگاهی ادرار نکنید چرا که ممکن است باعث سوختگی آلت شود.
  * مواظب باشید که مواد نگه ‎دارنده روی بدنتان نریزد.
  * اگر حجم ادرارتان بالاست، دو ظرف ادرار 24 ساعته از آزمایشگاه درخواست نمایید
  * اگر دارو مصرف می‎کنید حتما در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه ‎گیری با آزمایشگاه مشورت کنید
  
  شرایط نگه ‎داری نمونه و انتقال نمونه
  *در مدت زمان جمع‎ آوری نمونه و در طی انتقال، ظرف نمونه ‎گیری در درجه حرات oc 8 – 2 (دمای یخچال) نگه ‎داری شود.
  * ظرف حاوی نمونه باید با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی به آزمایشگاه منتقل گردد.
  * در هنگام آزمایش روی نمونه باید از دستکش یک بار مصرف استفاده شود.
  * به هنگام اضافه کردن مواد نگه‎ دارنده به ظرف ادرار 24 ساعته تمام نکات ایمنی از جمله استفاده از ماسک، عینک ایمنی، دستکش و غیره رعایت گردد.
  * مواد نگه‎ دارنده باید قبل از جمع ‎آوری ادرار در ظرف باشد

• دستور العمل نمونه ‎گیری خلط

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * نمونه صبح‎ گاهی مناسب‎تر است.
  * بهتر است بیمار ناشتا باشد. لازم است قبل از گرفتن خلط، دهان چند بار با آب معمولی شسته شود. درب ظرف را باز کرده نفس عمیقی را از راه بینی کشیده و برای لحظه‎ ای نفس خود را در سینه حبس کنید و با سرفه عمیق خلط خود را داخل ظرف مربوطه تخلیه نمایید. سعی شود خلط با آب دهان مخلوط نگردد و یا آب دهان به جای خلط داده نشود (آب دهان شفاف و رقیق است ولی خلط چسبندگی دارد).
  * درصورتی که نتوانید با سرفه کردن برای انجام آزمایش نمونه خلط بدهید سر را روی بخار آب گرفته، استنشاق نموده یا با آب نمک رقیق غرغره نمایید تا خلط بیاید.
  * چنانچه نمونه‎ گیری در منزل انجام شود، نمونه را پس از جمع ‎آوری در یخچال قرار دهید و در کمتر از یک ساعت به آزمایشگاه برسانید.
  * در مورد نمونه ‎های چند نوبته هر روز یک نوبت انجام شود و پس از جمع ‎آوری در یخچال قرار گیرد. هر نمونه در کمتر از یک ساعت به آزمایشگاه برسد.
  * توجه شود مشخصات بیمار روی بدنه ظرف ثبت شده باشد.
  
  نمونه‎ گیری در منزل
  * صبح پس از بیدار شدن حتی‎المقدور در بستر، بدون این که غذایی بخورید، با سرفه‎ای عمیق خلط خود را خارج و در ظرف مربوطه تخلیه نمایید وهرچه سریع ‎تر به آزمایشگاه بیاورید.
  * حجم نمونه باید در هر بار نمونه ‎گیری حداقل 2 میلی ‎لیتر (بهتر است 5-3 میلی ‎لیتر) باشد
  شرایط نگه‎ داری نمونه و نحوه انتقال
  * نمونه‎ ها پس از تهیه در دمای یخچال نگه‎ داری شود.
  * حین حمل، نمونه از گرما و نور مستقیم آفتاب دور نگه داشته شود.
  * ماندن بیش از حد نمونه خلط در خارج از آزمایشگاه در جواب آزمایش تأثیر می‎گذارد.
  
  ملاحظات ایمنی
  در تمام مراحل گرفتن نمونه و هنگام ثبت مشخصات روی آن، باید از دستکش یک بار مصرف استفاده شود.

• دستورالعمل تهیه نمونه مایع منی برای بررسی کیفیت و شمارش اسپرم

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * نمونه باید پس از سه تا پنج روز پرهیز از نزدیکی یا انزال تهیه شود و نمونه‎ هایی که پیش از دو روز و پس از هفت روز از آخرین نزدیکی جمع‎ آوری شوند، برای انجام آزمایش مناسب نیست.
  * وجود تب در خلال سه روز پیش از انجام آزمایش، نتیجه را تحت تأثیر قرار می‎دهد.
  * آزمایش مایع منی بعد از بستن لوله‎ ها در مردان (وازکتومی) باید حداقل دو ماه پس از بستن لوله‎ ها انجام شود و در طی 48 ساعت پیش از انجام آزمایش نباید نزدیکی صورت پذیرد یا مایع منی به هر علت دفع شود.
  * از ظرف شیشه ‎ای یا پلاستیکی تمیز، خشک و با دهانه گشاد استفاده کنید که در دمایی حدود دمای اتاق و معمولی قرار داشته باشد و ضمناً فاقد ترکیبات دترجنت یا سایر مواد سمی باشد.
  * به دلیل آن که مصرف برخی از داروهای گیاهی و شیمیایی با این آزمایش تداخل ایجاد می‎کند لطفاً درصورت مصرف دارو در زمان انجام آزمایش با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
  * روش نمونه ‎گیری: از طریق تحریک مصنوعی بدون استفاده از کاندوم و کرم چرب‎کننده و بدون استفاده از صابون و با دست کمی نمناک تهیه گردد. نمونه نباید در کاندوم گرفته شود چون کاندوم دارای مواد اسپرم کش می‎باشد. درصورت نمونه‎ گیری در طی مقاربت و با استفاده از یک وسیله جمع‎آوری منی (Silastic Condom-Type Seminal Pouch)، کیفیت نمونه بهتر است.
  * باید تمامی نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود، زیرا چنانچه فقط قسمتی از نمونه در اختیار آزمایشگاه قرارداده شود، باعث حصول نتیجه غیرواقعی خواهد شد.
  * درصورتی که نمونه در منزل گرفته شود، لازم است در کمتر از 20 دقیقه و در دمای نزدیک به درجه حرارت بدن (37 درجه) به آزمایشگاه ارسال شود. این کار با گرفتن ظرف در دست فرد امکان پذیر است.
  * ساعت انجام نمونه‎ گیری را برروی ظرف ثبت کنید.
  
  حجم نمونه
  باید تمامی نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود.
  
  شرایط نگه‎ داری نمونه و نحوه انتقال
  قرار دادن نمونه در دما های کمتر از صفر درجه و بالاتر از oc 40 خودداری شود و تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه، در دمای نزدیک به حرارت بدن (oc 37) نگه‎داری شود (مثلاً می‎توان ظرف را در داخل مُشت نگه داشت).
  
  ملاحظات ایمنی
  ظرف حاوی نمونه باید با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی به آزمایشگاه منتقل گردد.

• دستورالعمل نمونه‎ گیری قند خون 2 ساعته بعد از غذا

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * براساس دستورالعمل ‎های انجمن دیابت آمریکا توصیه می‎شود فرد قبل از انجام آزمایش رژیم غذایی متعادل از لحاظ کربوهیدرات (محتوی 100 گرم کربوهیدرات) داشته باشد. اگر در سه وعده غذایی که روزانه میل می‎کنید مقدار کافی نان و برنج موجود باشد، این مقدار قند به بدون شما خواهد رسید، در غیر این صورت می‎توانید از موادی مانند خرما، کشمش، نان و برنج در وعده‎های غذایی خود استفاده کنید.
  * روز قبل از نمونه ‎گیری از ساعت 6 تا 11 شب شروع ناشتا بودن خود را طوری برنامه‎ ریزی کنید که موقع مراجعه به آزمایشگاه 12 ساعت از شروع ناشتا بودن گذشته باشد. زمان ناشتایی نباید کمتر از 8 ساعت و بیشتر از 16 ساعت باشد. مصرف آب به میزان کافی توصیه می‎شود.
  * بهتر است که نمونه‎ گیری را قبل از ساعت 10 صبح شروع کنید و از انجام آن در ساعت دیرتر در حد امکان خودداری شود (مگر به دستور پزشک).
  * در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نماید.
  * در طی ساعات ناشتایی از نوشیدن چای و قهوه پرهیز نمائید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد.
  * پس از این که نمونه خون برای اندازه ‎گیری قند خون ناشتا از شما گرفته شد، صبحانه میل نمایید. حتی ‎الامکان صبحانه هر روزه را همراه خود آورده و در آزمایشگاه صرف نمائید. توصیه می‎شود که صبحانه حاوی حداقل 75 گرم مواد قندی باشد ‎
  * زمان شروع خوردن صبحانه ساعت را یادداشت کنید. نمونه ‎گیری دقیقاً 2 ساعت پس از زمان مذکور انجام می ‎پذیرد.
  * قبل از انجام نمونه‎ گیری و در حین 2 ساعت آمادگی اکیداً از مصرف دخانیات اجتناب نمایید، زیرا باعث افزایش سطح گلوکز خون می‎گردد
  * پس از اتمام صبحانه، از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمایید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد.
  * قبل از انجام نمونه‎ گیری و در حین 2 ساعت آمادگی، از انجام ورزش سنگین و هرگونه فعالیت بدنی غیرمعمول خودداری نمائید.
  * مصرف استامینوفن قبل از آزمایش ممکن است باعث افزایش کاذب قند خون شود، بنابراین توصیه می ‎شود که درصورت مصرف، موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
  * بهتر است نمونه آزمایش ‎های ناشتا صبح اول وقت تهیه شوند (به جز مواردی که توسط پزشک معالج یا آزمایشگاه تعیین می‎گردد).

• دستورالعمل قبل از آزمون پوستی توبرکولین ( مانتو PPD)

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * محل تزریق توسط فردی که آزمایش را برای شما انجام می‎دهد با خودکار روی پوست شما مشخص می‎شود. لطفاً درصورت پاک شدن یا کم رنگ شدن اثر خودکار آن را مجدداً پررنگ نمایید تا در زمان خواندن آزمایش مشکلی ایجاد نشود
  * نتیجه آزمون بعد از 72 – 48 ساعت بایستی قرائت شود. در این مدت از استحمام خودداری نمایید. از آنجایی که آزمایش روی بدن فرد انجام می‎شود بدیهی است که حتماً خود شخص باید بعد از 48 الی 72 ساعت به آزمایشگاه مراجعه کند.
  * بعد از انجام تزریق ممکن است افزایش ضخامت و سفتی و هم چنین قرمزی در پوست ناحیه تزریق رویت گردد. لطفاً نگران نشوید. این واکنش درصورت برخورد قبلی با باسیل سل یا انجام واکسیناسیون BBG مشاهده می‎شود.
  * اگر در گذشته یا اخیراً واکسن BBG زده‎اید زمان تزریق واکسن را به بخش نمونه‎ گیری اطلاع دهید
  * لطفاً در صورت احساس خارش در محل تزریق آن را تحریک نکنید
  * چنانچه به دلایلی بعد از 72 ساعت مراجعه به آزمایشگاه برای شما مقدور نمی‎باشد با پزشک خود تماس گرفته و او را مطلع سازید تا توسط ایشان بررسی شوید.
  * محل تزریق آزمایش را به مدت 24 تا 72 ساعت نخارانید و آب نزنید.
  * برای افرادی که در گذشته نتیجه آزمایش توبرکولین آنها مثبت شده نباید این آزمایش را انجام داد. بنابراین این موضوع را به آزمایشگاه اطلاع دهید.
  * برای خانم حامله فقط با دستور کتبی پزشک معالج می‎توان این آزمایش را انجام داد.
  * حتی الامکان تا خواندن آزمایش به جای وضو گرفتن از تیمم استفاده کنید.
  * در صورت مبتلا بودن به بیماری ‎های عفونی و یا سایر بیماری ‎هایی که سبب نقص ایمنی می‎شوند قبل از انجام تست مسئولین آزمایش را مطلع سازید.

• ‎ دستورالعمل نمونه ‎گیری جهت انجام آزمایش بررسی خون مخفی در مدفوع

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * خانم ‎هایی که عادت ماهیانه هستند تا سه روز پس از پایان دوره فوق از انجام این آزمایش خودداری نمایند.
  * چنانچه بیمار به بواسیر یا شقاق مقعد مبتلا بوده و خونریزی واضحی از این ضایعات مشاهده می‎گردد، قبل از انجام آزمایش به آزمایشگاه اطلاع داده شود.
  * چنانچه بیمار به علل مختلف دچار خونریزی از لثه‎ ها یا مخاط دهان است، بلع خون از این ناحیه سبب مثبت شدن کاذب آزمایش می ‎گردد.
  * دو تا سه روز پیش از آزمایش و در طی دوره جمع‎ آوری نمونه، از خوردن غذا های دارای گوشت قرمز (بهتر است گوشت مرغ و ماهی نیز مصرف نگردد)، سبزیجات خام بخصوص شلغم، ترب و تربچه، قارچ، کلم بروکلی، گل کلم، پرتقال، موز، انگور، طالبی یا گرمک، خربزه، ترب کوهی خودداری شود.
  * حداقل از هفت روز قبل از انجام آزمایش از مصرف داروهای سالیسیلات مانند آسپیرین، سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک سدیم، داروهای استروئیدی، کلشی سین، ویتامین c، آنتی اسید ها، ترکیبات آهن ‎دار، ترکیبات یددار، دیورتیک‎های تیازیدی، رزرپین اجتناب گردد، در غیر این‎صورت به آزمایشگاه اطلاع داده شود. لازم به ذکر است که باتوجه به تنوع داروهای مصرفی و امکان تداخل آن‎ها با نتایج آزمایش بهتر است مصرف هرگونه دارو را قبل از انجام آزمایش به اطلاع پزشک معالج برسانید
  * نمونه مدفوع باید در ظرف مخصوصی که آزمایشگاه در اختیار شما قرار می‎دهد و تمیز، دردار و فاقد مواد نگه‎ دارنده است، جمع ‎آوری گردد.
  
  چنانچه به علتی امکان جمع‎ آوری مستقیم مدفوع در ظرف نمونه ‎گیری مقدور نباشد باید نکات زیر حتماً رعایت گردد:
  * قبل از اجابت مزاج، کف توالت باید کاملاً شسته و عاری از مواد شوینده و پاک‎کننده باشد (ترجیحاً بهتر است دو بار سیفون کشیده شود).
  * پس از اجابت مزاج با استفاده از آبسلانگ یا اپلیکاتور، مقدار کمّی از سطح رویی مدفوع را بدون این که با ادرار یا آب مخلوط گردد، در ظرف مخصوص قرار داده و درب آن محکم بسته شود.
  
  * شرایط نگه ‎داری نمونه ونحوه انتقال
  * نمونه باید سریعاً به آزمایشگاه تحویل داده شود در غیر این صورت تا زمان رسیدن به آزمایشگاه در دمای معادل یخچال (8-2 درجه سانتی‎گراد) نگه‎ داری شود و از قراردادن نمونه ‎ها در گرما یا در مجاورت نور خورشید خودداری شود.
  * تأخیر در آزمایش می ‎تواند تأثیر منفی بر نتایج این آزمایش داشته باشد
  * نمونه مدفوع نباید با ادرار یا سایر مواد آلوده شود.
  
  حجم نمونه
  مقدار مدفوع لازم برای آزمایش خون مخفی در مدفوع قوام دار (جامد) حدود 5 گرم (به اندازه یک فندق) و در مدفوع آبکی پنج میلی لیتر است.
  
  ملاحظات ایمنی
  چون هر نمونه مدفوع می‎تواند آلوده به باکتری، ویروس و یا انگل باشد، لذا باید به عنوان یک منبع آلوده‎ کننده مهم در نظر گرفته شود.

• دستورالعمل نمونه ‎ گیری برای آزمایش تحمل گلوکز

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  
  قبل از نمونه ‎گیری
  * مراجعه ‎کننده محترم توجه داشته باشید که برای نمونه ‎گیری حداقل 3 الی 4 ساعت باید در آزمایشگاه حضور داشته باشید و توصیه شده است که نمونه ‎گیری بین ساعات 7 تا 9 صبح شروع شود.
  * سه روز قبل از نمونه ‎گیری وعده‎ های غذایی باید به گونه‎ ای باشد که بدن شما مقدار 300 – 200 گرم مواد قندی دریافت کرده باشد.
  توجه : اگر در سه وعده غذایی که روزانه میل می ‎کنید مقدار کافی نان و برنج موجود باشد، این مقدار قند به بدن شما خواهد رسید. در غیر این صورت می‎توانید از موادی مانند خرما، کشمش، نان و برنج در وعده ‎های غذایی خود استفاده کنید.
  * صبح روز نمونه ‎گیری 12 ساعت ناشتا باشید و مواد غذایی مصرف نکنید ولی به میزان لازم آب بنوشید.
  * 8 ساعت قبل از نمونه ‎گیری از انجام فعالیت خودداری کنید.
  * از استعمال دخانیات و مصرف قهوه و الکل از 36 ساعت قبل از نمونه‎ گیری خودداری کنید. برای ادامه مصرف یا قطع مصرف دیگر داروهای خود با پزشک معالج مشورت نمایید.
  * در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نمایید
  
  قبل از انجام نمونه‎ گیری
  * انجام نمونه ‎گیری خون برای به دست آوردن قند خون ناشتا قبل از میل کردن شربت قند الزامی است.
  * شربت قندی و یا پودر گلوکز را که همکاران بخش نمونه‎ گیری به شما می‎دهند را در مدت 5 دقیقه بنوشید و بلا فاصله فرد نمونه‎ گیر را مطلع سازید تا ساعات نمونه ‎گیری شما را جهت مراحل نمونه‎ گیری بصورت مکتوب به شما اعلام نماید. حتماً در زمان‎ های اعلام شده در آزمایشگاه حضور داشته باشید.
  * تا زمانی که نمونه ‎گیری شما تمام نشده هیچ غذایی میل نکنید، ولی بهتر است آب بنوشید.
  * در طول زمان انجام نمونه‎ گیری ورزش نکنید و از استعمال دخانیات پرهیز کنید.
  * چنانچه شربت گلوکز خورده شده را استفراغ کردید حتماً مسئول نمونه ‎گیری را مطلع سازید.
  * بعد از میل کردن شربت قند ممکن است دچار حالات سرگیجه، لرزش، دلواپسی، عرق کردن و ضعف شوید که این حالات گذرا هستند، ولی چنانچه این حالات به طول انجامیدند، حتماً مسئول نمونه‎ گیری را مطلع سازید.
  * پس از اتمام نمونه‎ گیری می‎توانید غذای عادی روزانه خود را میل کنید.
  * در برخی موارد دادن نمونه ادرار و ارزیابی آن از لحاظ وجود قند همراه هر بار خونگیری توصیه می‎شود.

• دستورالعمل نمونه‎ گیری برای آزمایش (Glucose Challenge Test (GCT)

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * برای آماده سازی و نمونه‎ گیری حداقل 90 دقیقه وقت لازم است
  * ناشتا بودن برای این آزمایش ضروری نیست ولی باید از آخرین وعده غذایی حداقل 2 ساعت گذشته باشد
  * شربت قندی و یا پودر گلوکز که به شما داده می‎شود حاوی 50 گرم گلوکز است. لطفاً آن را ظرف مدت 5 دقیقه میل کنید.
  * وقتی شربت را کاملاً میل کردید ساعت را نگاه کرده به پرسنل نمونه ‎گیری اطلاع دهید تا حتماً روی برگه شما ثبت گردد و ساعت نمونه‎ گیری به شما اطلاع داده شود.
  * بعد از میل نمودن شربت تا زمان نمونه‎ گیری از خوردن، سیگار کشیدن، آشامیدن و ورزش کردن خودداری کنید.
  
  شرایط نگه‎ داری نمونه و نحوه انتقال
  جدا سازی سرم از لخته باید در کمتر از یک ساعت انجام شود. نمونه سرم 7 روز در یخچال (8 – 2 درجه سانتی‎گراد) پایدار است.
  
  ملاحظات ایمنی
  در هنگام نمونه‎ گیری و انجام آزمایش باید نکات ایمنی مانند استفاده از دستکش رعایت شود.

• دستورالعمل نمونه ‎گیری جهت آزمایش پرولاکتین

  توصیه ‎های قابل ارایه به بیماران
  * ترجیحاً 12 ساعت ناشتا باشید.
  * توصیه شده زمان نمونه ‎گیری صبح باشد.
  * زمان مراجعه به آزمایشگاه 4-3 ساعت بعد از بیدار شدن باشد.
  * در روز نمونه‎ گیری از ورزش کردن خودداری شود.
  * توصیه شده است که در زمان نمونه‎ گیری استرس نداشته باشید.
  * قبل از نمونه ‎گیری به مدت 30 دقیقه آرام و بدون استرس در جایی بنشینید.
  
  شرایط نگه‎ داری نمونه
  نمونه سرم جهت انجام آزمایش به مدت 14 روز در یخچال (8 – 2 درجه سانتی‎گراد) و 6 ماه در فریزر OC 20- پایدار است.
  
  ملاحظات ایمنی
  در هنگام نمونه‎ گیری و انجام آزمایش باید نکات ایمنی مانند استفاده از دستکش رعایت شود